De gouden envelop

Louise gaat de klas rond met een grote stapel enveloppen. Ze wordt binnenkort elf jaar en geeft een gezellig tuinfeest. Elk meisje uit groep acht krijgt een mooie, gouden envelop op haar tafel. Hannah hoopt dat ook zij -ondanks dat ze geen vriendinnen is met Louise- een uitnodiging krijgt. Maar de stapel wordt kleiner en kleiner. Elk meisje krijgt een mooie, gouden envelop op haar tafel. Behalve Hannah.

Het lijkt alsof ze bijna geen lucht meer krijgt. Ademen lukt bijna niet meer en haar buik doet zeer. Ze wil verdwijnen. “Waarom word ik niet uitgenodigd? Wat heb ik fout gedaan? Ben ik niet leuk genoeg? Ik ga dit tegen niemand zeggen. Eén ding weet ik zeker: ik ga nóóit meer naar school. Niemand zal me toch missen…”

Wat is buitensluiten?

De pijn die hier beschreven wordt is zeer verklaarbaar: uit onderzoek is gebleken dat bij buitensluiten dezelfde hersendelen worden geactiveerd die geactiveerd worden bij fysieke pijn. Buitensluiten heeft daarom een ontzettend grote impact en is onbeschrijflijk pijnlijk. Het is een zeer ernstige vorm van pesten. Eén persoon of een kleinere groep wordt bewust buiten de grote groep gehouden en soms zelfs compleet genegeerd.

Waarom worden mensen buitengesloten?

Mensen worden uitgesloten vanwege bijvoorbeeld leeftijd, gender, seksuele oriëntatie, beperking, etniciteit, levensbeschouwing, opvattingen etc.
Tegelijkertijd kunnen al dit soort ‘redenen’ ook een manier zijn van de groep om het buitensluiten te rechtvaardigen. Het suggereert dat als je wel voldoet aan de norm, je er weer bij hoort. Maar zo simpel is het vaak niet. Stel je wordt gepest met je haarkleur of kledingkeuze en je verandert dit, dan wordt er weer iets nieuws verzonnen. Er ligt dus iets anders aan ten grondslag, in de meeste gevallen een onveilige groepssfeer.

Buitensluiten? Uitgesloten!

Het verhaal dat je aan het begin van dit artikel las, is dat van de tienjarige Hannah. Ze komt elke dag terneergeslagen uit school. Dat móet voorkomen worden. Jij als leraar kan daaraan bijdragen door mee te doen met de Week Tegen Pesten.

Dit jaar is het motto: ‘Buitensluiten? Uitgesloten!’. Jij kunt met jouw klas meedoen aan de Week Tegen Pesten, die van 27 september t/m 1 oktober plaatsvindt. Als leraar vervul je een hele belangrijke rol als het aankomt op de sociale veiligheid in de klas. Met behulp van de informatie, het lesmateriaal en activiteiten van Week Tegen Pesten kun jij jouw leerlingen en studenten leren hoe belangrijk het is om onderdeel te zijn van een groep en niemand daarbuiten te laten.

Een mooie, gouden envelop voor Hannah

Hoe het afliep met Hannah? Hannah’s leraar zag wat er zich in de klas afspeelde en nam contact op met de ouders van Hannah en Louise. Wat bleek? De ouders van Louise wisten niet dat hun dochter een ander meisje uit de klas buitensloot. Ze hadden Louise immers wel een envelop voor Hannah meegegeven. Er is uitvoerig met Louise gesproken over de impact van buitensluiten. Want ieder kind moet weten dat buitensluiten niet acceptabel is.

Louise weet nu dat buitensluiten diepe sporen nalaat. Verbondenheid is immers een gevoel dat ieder mens en dier nodig heeft. Louise gaf ook toe dat ze het deed omdat niemand met Hannah wilde spelen. Ze was bang dat als zij Hannah wél uit zou nodigen, de andere meiden uit de klas haar gek aan zouden kijken.

De volgende dag kwam Louise samen met haar moeder op school. Louise liep naar Hannah en tikte op haar schouder. Ietwat verlegen zei Louise tegen Hannah dat ze spijt had van wat ze gedaan had. Ze wist nu hoe stom het was en ze wilde Hannah graag iets geven. Uit haar tas haalde ze een uitnodiging voor haar tuinfeest. Want ieder meisje in deze klas verdiende een mooie, gouden envelop op haar tafel. Ook Hannah.

* Namen zijn gefingeerd